Noorderlicht, gevormd door de zon, vooral zichtbaar in de duisternis
Van september tot maart is het te zien aan de hemel in het noorden. Gaswolken van de zon die de noordelijke poolhemel veranderen in een fascinerend kleurenspel. In Noorwegen, Zweden, Finland en IJsland is dit verschijnsel het beste te zien boven de poolcirkel.
In een volledig duistere hemel aan de avond en de nacht is het er plotseling: een dansend spel van gekleurde gordijnen. Beginnend in het groen en dan ineens weer violet. Het verschijnsel kan zomaar zichtbaar worden.
Boven de poolcirkel is het in heel Noord-Europa wekenlang volledig donker. Juist in deze duisternis is het noorderlicht, Aurora borealis, het beste te zien. Vooral de donkere maanden december, januari en februari is de kans het grootst om dit bijzondere natuurverschijnsel te zien.
Een paar tips:
Reizen
- In 3 uur met directe vluchten naar het noorden
- Rondreizen door de drie noordelijke landen
- Met de kustboot langs de Noorse kust
(veel kansen en comfortabel reizend kijken) - Bekijk een rondreis langs Lofoten en Tromsø
Wanneer
- Periode 1 september-21 maart met nadruk op december-maart (begin april)
- Tussen 18.00 en 01.00 uur
- Volg het weerbericht om te zien of het helder is (nog geen garantie, maar wel goede indicatie)
Waar
- Noorderlicht speelt zich af op een hoogte van circa 100 km
- Noorwegen, Zweden, Finland, IJsland
Omstandigheden
- Voorwaarde één: het moet helder zijn, bij bewolking is het noorderlicht te zien
- Ga weg uit de omgeving met strooilicht (lantarens/licht uit ramen en dergelijke)
- Uren wachten in de kou buiten? Nee: lekker actief buiten: sledehonden, sneeuwscootertocht.
- Een tocht met de Hurtigrute langs de kust van Noorwegen biedt vaak meer mogelijkheden om noorderlicht te zien (langere periode; meer verschillende plekken)
- Ga mee met excursies op plekken met veel zicht.
- Zorg voor warme kleding (kleding in laagjes en winddicht jack); stilstaan om dé foto te maken vraagt om comfortabele kleding.
Polarlightcenter Lauvik, Lofoten
In het Polarlightcenter op de Lofoten, ten noorden van Svolvær houden Rob Stammes en Threes van Nieuwenhoven de hemel scherp in de gaten. Iedere avond, iedere nacht. Met eigen ogen, maar ook met de meest uiteenlopende apparatuur. En reken maar dat ze veel noorderlicht waarnemen.
Lees meer op hun site: Polarlightcenter
Op beeldschermen laat het noorderlicht zich aankondigen
Fotografie
- Neem behalve een camera altijd een statief mee.
- Probeer eerst in eigen land in het donker iets te fotograferen, b.v. lichtje, maan etc.
- Gebruik afstandsbediening.
- Voer het ISO-getal op (400-800), maar kijk wel tot hoever het nog mooi blijft (hangt af van je camera).
- Maak gebruik van de groothoekinstelling of een speciale groothoeklens
- Zet de sluitertijd op 10-30 sec; probeer de standen uit en kijk naar het effect
- Zet het diafragma op f/2,8-4
- Stel de afstand handmatig in op oneindig (autofocus werkt slecht in het donker)
- Gebruik een kleine pocketcamera op klein statiefje voor een video-opname naast je foto’s. (dan heb je in ieder geval dat terwijl je je op je foto’s kunt concentreren)
- Wie de mogelijkheid heeft kan de foto’s in RAW nemen; de kwaliteit zal beter zijn en nabewerking gaat beter.
- Denk aan voldoende batterijen en oplader (in de kou gaat de energie snel achteruit)
(houd de reservebatterij warm) - Neem een klein rood lampje mee (daarmee zie je wel je camera-standen, maar verstoor je niet het noorderlicht).
Verdere aandachtspunten
- Er zijn heel veel omstandigheden die leiden tot de beste keuze. Als het heel hard waait bijvoorbeeld, dan wordt de sluitertijd weer een stuk belangrijker.
- Als je onderwerpen op de voorgrond mee wilt nemen in je compositie, dan moet je scherptedieptevlak groter zijn.
- Schakel je image-stabilisatie bij gebruik van een statief uit
- Voor wie actief wil leren: er zijn fotoreizen met de focus op het noorderlicht.
Een ervaring uit de praktijk, zuidelijker in Noorwegen: Arjan Besemer, Ringsaker, Noorwegen
- Ik heb geen (aparte) groothoeklens dus gebruik 18 mm voor noorderlicht.
- Mooiste en meest realistische resultaat krijg ik bij 25 a 30 seconden f/3,5 en ISO-200. Dan zijn de sterren nog stippen. Met meer sluitertijd vervormen de sterren ook.
- Bij hogere ISO kan de sluitertijd natuurlijk naar beneden maar dan vind ik de pixelscherpte minder.
LEES MEER
- Site over locaties in Zweeds Lapland
- Site over locaties in Noorwegen
- Site over locaties in Finland
- Handige site over noorderlicht en fotografie